Spotkanie z Januszem Kawką

W ramach projektu “Tragedia Górnoślązaków z 1945 r.” we wtorek 26.09.2023r. obyło się w naszej szkole spotkanie z panem Januszem Kawką. Pochodzi z naszej dzielnicy, chodził też do naszej szkoły. Człowiek wielu pasji. Interesuje się historią Śląska. Na spotkaniu podzielił się z młodzieżą historią swojej rodziny, którą dotknęła deportacja. Opowiedział, jaki to miało wpływ na życie członków rodziny, którzy zostali. Panie Januszu, jeszcze raz dziękujemy za to bardzo ciekawe spotkanie.

Cele projektu Tragedia Górnoślązaków:

Szkoła przystąpiła do projektu- Tragedia Górnoślązaków.

Celem projektu jest:

– propagowanie wiedzy o ważnych wydarzeniach z historii kraju i  regionu,

– systematyczna opieka nad miejscami pamięci,

– współpraca z lokalną społecznością,

-kształtowanie wśród dzieci i młodzieży szacunku dla przeszłości i tradycji, dziedzictwa narodowego i kulturowego.

Opis Tragedia Górnoślązaków:

Wydarzenia na Górnym Śląsku, które rozegrały się w marcu 1945 roku, tuż po wkroczeniu Armii Czerwonej. O tej historii zwykło się mówić “przemilczana tragedia”, bowiem przez lata w podręcznikach milczeniem pomijano wydarzenia, które miały miejsce na Górnym Śląsku tuż po zakończeniu II wojny światowej. Ponad 30 tysięcy mieszkańców tego regionu, za zgodą przywódców koalicji antyhitlerowskiej trafiło do przymusowych obozów pracy w Związku Radzieckim, pełniąc rolę żywych reparacji wojennych. Wielu z nich nigdy nie wróciło do domów. Sprawa ta nie ujrzałaby światła dziennego, gdyby nie przemiany 1989 roku.

Granitową tablicę upamiętniającą mieszkańców obecnej dzielnicy Zabrza – Rokitnicy, deportowanych do Związku Radzieckiego w 1945 r., odsłonięto  na budynku dawnego rokitnickiego ratusza.

„Pamięć o naszej historii to nasz obowiązek. Stąd troska o to, aby w Zabrzu tworzyć takie właśnie miejsca pamięci w celu edukacji młodego pokolenia, ale także po to, byśmy wszyscy mogli ugruntowywać wiedzę i na tym fundamencie budować lepszą przyszłość.

Tablicę ufundowało miasto, zaś inicjatorem przedsięwzięcia było Towarzystwo Miłośników Rokitnicy (TMR). „Rokitnica była jedną z najbardziej pokrzywdzonych tymi wydarzeniami miejscowości – wywózki objęły blisko jedną czwartą jej mieszkańców, ok. 1800 osób, w tym kobiety” – przypomniała Stanisława Mikulak z TMR.

Terminem tym określa się akty terroru wobec Ślązaków: aresztowania, egzekucje oraz wywózki na Sybir i do kopalń Donbasu. Szacuje się, że wywieziono – według różnych opracowań – od 50 do 90 tys. osób. Część z nich nigdy już nie powróciła do domów. Ich liczba jest trudna do ustalenia.

Wywózki odbiły się na życiu wielu śląskich rodzin, pozbawiając ich jedynych żywicieli, a także na śląskiej gospodarce. Wskutek interwencji rodzin, zakładów pracy i organizacji społeczno-politycznych, komunistyczne władze woj. śląskiego podjęły starania o powrót deportowanych. Powracali do początku 1950 r., wielu zmarło wkrótce po powrocie.

Film „Tragedia Górnośląska 1945” Aleksandry Fudali i Adama Turuli zrealizowany został dla Muzeum Historii Polski w związku z przypadająca w 2015 roku 70. rocznicą deportacji tysięcy cywilów z terenów Górnego Śląska. Temat ten w czasach PRL objęty zapisem cenzury zaczął przebijać się powoli do świadomości społecznej dopiero po odzyskaniu niepodległości w roku 1989.

Po obejrzeniu filmu odbyła się rozmowa, dyskusja z uczniami. Uczniowie byli poruszeni wypowiedziami ludzi ,którzy przeżyli deportacje i wspomnieniami dzieci deportowanych osób.

 Podaje link do filmu i zachęcam do obejrzenia.

Uczniowie poszukujący w bibliotece książki o deportacjach mieszkańców Zabrza do ZSRR spotkali w niej przypadkiem syna człowieka deportowanego w 1945r. – pana Janusza K. Spotkanie z nim w szkole przewidziane jest na jesieni tego roku.